Geomatyka

Geomatyka - Geomatics

Geomatyka Górnicza

Co to jest geomatyka - jest kilka definicji geomatyki
GEOMATYKA - GEOMATICS - dyscyplina naukowo-techniczna zajmująca się pozyskiwaniem, analizowaniem, interpretowaniem, upowszechnianiem i praktycznym stosowaniem geoinformacji.
Źródło: Leksykon geomatyczny

GEOMATYKA jest "Informatyką Ziemi", tj. nauką o pozyskiwaniu, analizie i interpretacji danych które odnoszą się do powierzchni Ziemi
Źródło: Oxford English Dictionary Online (2004)
GEODEZJA jest "Matematyką Ziemi", tj. nauką o definicji odwzorowań, transformacji i przetwarzania danych pomiarowych, które odnoszą się do powierzchni Ziemi

Poniżej definicja która jest bardziej praktyczna - autor: - J. Michalak, źródło: Przegląd Geologiczny vol. 48 nr 8, 2000, na zielono dopiski autora strony i komentarze.

GEOMATYKA jest dziedziną wiedzy zajmującą się:
pozyskiwaniem - np. digitalizacja, wektoryzacja i inne metody
zbieraniem - np. gromadzenie danych lub informacji o nich w jednym miejscu "site"
utrzymywaniem - np. konserwacja sprzętu i unacześnianie oprogramowania
interpretacją - np. ocena i waloryzacja istniejących relacji przestrzennych
analizą - np. zadawanie pytań geo-atrybutowych, nakładanie topologii
prezentacją - np. forma i treść prezentowanej informacji - percepcja człowieka jako odbiorcy informacji geograficzej
przesyłaniem - np. usługi bazujące na lokalizacji
i wykorzystywaniem - np. zagadnienia interoperacyjności, praw dostępu do danych itp.
informacji geoprzestrzennej odniesionej do powierzchni Ziemi

Podstawowe Informacje
Obecnie geomatyka podlega procesowi intensywnej standaryzacji. Aktualnie tworzona jest seria norm ISO 19100 - Informacja Geograficzna/Geomatyka. Prace komitetu standaryzacyjnego realizowane są za pomocą takich środków formalnych jak:
UML - Zunifikowany język modelowania obiektowego
XML - Metajęzyk będący podstawą do zdefiniowania języka znacznikowego GML - Geography MarkUp Language
Stanadryzacji podlega zarówno sam format danych GIS jak i całe otoczenie związane z ich przetwarzaniem. Standaryzowane są układy odniesienia, modele danych, identyfikatory przestrzenne, udostępnienie danych, katalogowanie danych, opis danych (metadane) i wiele jeszcze innych aspektów systemów GIS.

Poniżej kilka chaotycznych informacji na temat formalizmów stosowanych w geomatyce.

Co to jest XML

Dosłownie kilka słów o UML

Podstawy GML

Lista norm ISO 19100

Podstawy XML

XML - eXtensible MarkUp Language - Rozszerzalny Język Znaczników

Dokumenty XML

Fragment dokumentu XML wygląda tak:

< byleco> wartość byleco < /byleco>

< byleco> - znacznik definiowany przez użytkwonika
wartość byleco - wartość znacznika.
Klasyczny przykład to Imię, Nazwisko i wiek osoby.
< Imie> Artur < /Imie>
< Nazwisko> Krawczyk < /Nazwisko>
< Ilosc_lat> 30 < /Ilosc_lat>

no i mamy dokument XML ale bez schematu.

Schematy i Walidacja - XML Schema Rekomendacja z 2 maja 2001

Oryginalna specyfikacja składa się z 3 części: 0 - elementarz (primer), 1 - konstrukcje języka, 2 - typy danych.

Po co definiujemy schematy ?
Celem tworzenia schamatu jest opisanie klasy dokumentów XML. Tak więc konkretny dokument XML może powstać na bazie określonego schematu
Schemat XML staje się matrycą do tworzenia identycznych co do struktury dokumentów XML.
Schematy zapisywane są w plikach z rozszerzeniem xsd - XML Schema Definition.
Poniżej przedstawiono definicję typów elementów przedstawionych powyżej jako fragment pliku xml.
< xsd:element name= "Imie" type="xsd:string" />
< xsd:element name= "Nazwisko" type="xsd:string" />
< xsd:element name= "Ilosc_lat" type="xsd:integer" />

Prawda że proste?

Język UML

UML - Unified Modeling Language - Zunifikowany Język Modelowania

Jest to wizulany język specyfikowania, prezentacji, konstruowania i dokumentowania procesów i artefaktów modelowanego systemu.
Język UML jest językiem pośredniczącym pomiędzy językiem naturalnym a językami programowania.

Być może wkrótce więcej tu napiszę ...

Język GML

GML - Geography Markup Language - Język Znaczników Geograficznych

Język GML definiuje zbiór elementów przestrzennych (geograficznych) zapisanych w formacie języka XML
Schemat GML - deklaracja zbioru elementów XML, które przeznaczone są do do zapisu określonych własności przestrzennych (geograficznych)
Schemat to nie jest nic innego niż to co już zostało opisane na tej stronie jako XML Schema.

Wszystkich schematów w wersji GML 3.1. jest 31. Poniżej ich mocno niepełna lista:

Podstawowe schematy języka GML
gmlBase.xsd - GML base schema for GML 3.1 Components to support the GML encoding model.The abstract Schematron rules can be used by any schema that includes gmlBase.
Podstawowe (Proste) komponenty
basicTypes.xsd - Generic simpleContent components for use in GML
Obiekty złożone
geometryBasic.xsd,
geometryPrimitives.xsd, geometryAggregates.xsd, geometryComplexes.xsd,
Obiekty geograficzne
feature.xsd, dynamicFeature.xsd, coverage.xsd, observation.xsd, grids.xsd,
Zapis topologii
topology.xsd
Jednostki miar
units.xsd,
measures.xsd,
Układy współrzędnych
coordinateSystems.xsd,
coordinateReferenceSystems.xsd, - version 3.1.0, Scope: How to encode coordinate reference system definitions.
Description: Builds on referenceSystems.xsd to encode the data needed to define coordinate reference systems, including the specific subtypes of coordinate reference systems. Primary editor: Arliss Whiteside. Last updated 2003/10/16.
coordinateOperations.xsd - version 3.1.0, Scope: How to encode coordinate operation definitions.
Description: Builds on referenceSystems.xsd to encode the data needed to define coordinate operations, including transformations, conversions, and other specific subtypes of operations. Primary editor: Arliss Whiteside. Last updated 2003/10/16.
datums.xsd,
Cały kompletny schemat znajduje się na stronach OGC ...

UWAGA W Polsce zostały już opracowane schematy przeznaczone do przechowywania danych zgodnie z formatem XMLa
Np. Topograficzna Baza Danych

Lista norm ISO 19100

Geographic information/Geomatics

Informacja Geograficzna/Geomatyka

19101 - Reference model - Model Odniesienia
1910? -
19103 - Conceptual Schema Language - Język Schematu Pojęciowego
            Kontenery normy to: PS - Date, DateTime, Distance, angle, measure, number, record, recordType, scale, UomLength, Set, Sequence, AttributeName, GenericName.
19104 - Terminology - Terminologia
19105 - Conformance And Testnig - Dostosowanie i testowanie
19106 - Profiles - Profile
19107 - Spatial Schema - Schemat przestrzenny
            Kontenery normy to: GM - Geometry, GR - Graph, TP - Topology, FT - Feature Topology, TS - Simple Topology, GM_Point, GM_Object,
19108 - Temporal Schema - Schemat czasowy
            Kontenery normy to: TM - Temporal, TM_PeriodDuration, TM_Primitive
19109 - Rules for application schema - Reguły schematów aplikacyjnych
            Kontenery normy to: GF- General Feature, FE - Feature, GF_AttributeType, GF_FeatureType, GF_PropertyType
19110 - Feature Cataloguing - Metodyka katalogowania wyróżnień
            Kontenery normy to: FC - Feature Catalogue
19111 - Spatial Referencing By Coordiantes - Odniesienia położenia za pomocą współrzędnych
            Kontenery normy to: SC - Spatial Coordinates, CC - Changing Coordinates, SC_VerticalDatum
19112 - Spatial Referencing By Geographics Identifiers - Odniesienia położenia za pomocą identyfikatorów geograficznych
            Kontenery normy to: SI - Spatial Identification, - Tu opisane jest co to jest Gazetter
19113 - Quality Principles - Zasady jakości
19114 - Quality Evaluation Procedures - Procedury oceny jakości
19115 - Metadata - Metadane
            Kontenery normy to: MD - Metadata, CI- Citation, LI - Lineage, DQ - Data Quality, DS - Data Set, EX - Extent, RS - Reference System,
19116 - Positioning Services - Usługi wyznaczania pozycji
            Kontenery normy to: PS - Positioning Services,
19107 - Portrayl - Graficzna prezentacja informacji
            Kontenery normy to: PF - Feature Portrayal
19118 - Encoding - Kodowanie
19119 - Services - Usługi
            Kontenery normy to: SV - Services
19120 - Functional standards - Normy Funkcjonalne
19121 - Imaginery and Grided Data - Obrazowanie informacji i dane gridowe
19122 - Qualifications and certifications of personnel - Kwalifikacja i certyfikowanie personelu
19123 - Coverages - Warstwy
            Kontenery normy to: CV - Coverages
1910?
19136 - GML

Uwaga Normy ISO 19100, które są już w opracowaniu przez Polski Komitet Normalizacyjny:

GEOGRAPHIC INFORMATION - REFERENCE MODEL - Projekt normy nr: prPN-prEN ISO 19101
Tytuł w języku polskim: Informacja geograficzna - Model odniesienia

GEOGRAPHIC INFORMATION - CONFORMANCE AND TESTING - Projekt normy nr: prPN-prEN ISO 19105
Tytuł w języku polskim: Informacja geograficzna - Zgodność i testowanie zgodności

GEOGRAPHIC INFORMATION - SPATIAL SCHEMA - Projekt normy nr: prPN-prEN ISO 19107
Tytuł w języku polskim: Informacja geograficzna - Schemat przestrzenny

GEOGRAPHIC INFORMATION - TEMPORAL SCHEMA - Projekt normy nr: prPN-prEN ISO 19108
Tytuł w języku polskim: Informacja geograficzna - Schemat czasowy

GEOGRAPHIC INFORMATION - SPATIAL REFERENCING BY COORDINATES Projekt normy nr: prPN-prEN ISO 19111
Tytuł w języku polskim: Informacja geograficzna - System odniesień przestrzennych za pomocą współrzędnych

GEOGRAPHIC INFORMATION - SPATIAL REFERENCING BY GEOGRAPHIC IDENTIFIERS Projekt normy nr: prPN-prEN ISO 19112
Tytuł w języku polskim: Informacja geograficzna - Odniesienia przestrzenne za pomocą identyfikatorów geograficznych

GEOGRAPHIC INFORMATION - QUALITY PRINCIPLES Projekt normy nr: prPN-prEN ISO 19113
Tytuł w języku polskim: Informacja geograficzna - Podstawy opisu jakości

GEOGRAPHIC INFORMATION - QUALITY EVALUATION PROCEDURES Projekt normy nr: prPN-prEN ISO 19114
Tytuł w języku polskim: Informacja geograficzna - Procedury oceny jakości

GEOGRAPHIC INFORMATION - METADATA Projekt normy nr: prPN-prEN ISO 19115
Tytuł w języku polskim: Informacja geograficzna - Metadane

artkraw(malpa]agh.edu.pl

Strona utworzona dnia 05-10-2004
przy pomocy programu Pajączek Light