WSTĘP

Egzystencja człowieka jest uzależniona od konieczności utrzymania stałości środowiska wewnętrznego organizmu - tzw. homeostazy. Wiąże się to z wymianą jaka zachodzi między żywym organizmem a otoczeniem, czy to materii, energii lub informacji. Z reguły, człowiek musi wytwarzać niezbędne do życia dobra. Wykonywana przez niego praca często stanowi zagrożenie. Eliminacja, lub chociażby ograniczanie zagrożeń, wymaga zarówno znajomości samego człowieka, jak również elementów uczestniczących w procesie pracy oraz relacji między nimi. W rozwiązaniu tego problemu mogą być pomocne nauki dostarczające informacji o właściwościach człowieka, produktów techniki oraz środowisku. Nauki techniczne pozwalają poznać właściwości stosowanych materiałów, konstrukcji, jak i zachodzące procesy technologiczne ze względu na użytkowy charakter pracy. Jak dotąd istotą inżynierii było projektowanie, wytwarzanie i eksploatowanie wytworów techniki. Jednakże sens ich nie tkwi w samej ich doskonałości (technicznej, eksploatacyjnej, ekonomicznej itd) lecz w służebnej ich roli wobec społecznych potrzeb i spodziewanych następstw. Przedmiotem projektowania i jego realizacji był wyizolowany z otoczenia element układu człowiek - wytwór techniki (rys 1.1).

...

Rys.1.1. Pierwotny schemat blokowy podstawowego układu ergonomicznego.

 

Konwencja inżynierii zmienia się jednak. Współczesny technik musi przede wszystkim poznać uwarunkowania humanizacyjne, czyli wyeksponowanie podmiotowej roli człowieka. Uzyskać to można poprzez realizację sprzężenia zwrotnego ww. układu. Jest to jednak obraz nie pełny, o ile nie obejmuje jeszcze trzeciego składnika jakim jest środowisko, w którym zachodzi dany proces. Dyscypliną łączącą te dziedziny jest ergonomia - nauka wielodyscyplinarna, której istotą jest badanie relacji między pracownikiem, a pozostałymi elementami uczestniczącymi w procesie pracy.

Posługując się metodami poszczególnych dziedzin składowych, ergonomia: