Określenie stanu zagrożenia wstrząsami i tąpaniami metodą rozeznania
górniczego

Jedną z klasycznych metod określenia stanu zagrożenia wstrząsami i tąpaniami jest metoda rozeznania górniczego (Konopko i inni 1995, 1996, Kabiesz 2010). Opiera się ona na przypisaniu poszczególnym czynnikom wpływającym na stan zagrożenia odpowiednich not punktowych. Suma owych not punktowych jest miarą stanu zagrożenia wstrząsami i tąpaniami.
Szczegółowy opis czynników wpływających na stan zagrożenia wraz z notami punktowymi jest zamieszczony w poniższej tabeli.

 

L.p.

Czynnik wpływający na stan zagrożenia

Definicja czynnika

Nota punktowa

1.

Głębokość prowadzenia robót górniczych

400-600 m

2

601 – 900 m

6

powyżej 900 m

10

2.

Występowanie w stropie warstw wstrząsogennych w odległości nad pokładem

20-30 m

5

30 – 50 m

3

<20 i >50 m

2

3.

Grubość w stropie warstw wstrząsogennych w odległości do 50 m nad pokładem

10-30 m

5

>30 m

2

4.

Występowanie w strefie przodka w odległości do 60m uskoków o zrzucie h 

1,5m < h 3,5m

1

h > 3,5m

5

5.

Sposób prowadzenia przodka w pobliżu uskoku (w odległości o 60m) o zrzucie ≥ 1,5m

zbliżanie się przodkiem do uskoku

5

prowadzenie przodka wzdłuż uskoku

3

oddalanie się przodka od uskoku

2

6.

Występowanie w stropie lub spągu resztki lub krawędzi w odległości z w pionie, przy prowadzeniu robót na głębokości H ≤ 600m  przy 600m <H ≤ 800m punkty x1,5             przy H > 800m punkty x2

h 30 m

6

30 m< h 50 m

4

50 m< h 200 m

2

7.

Sumowanie się wpływu co najmniej dwóch resztek i/lub krawędzi przy najmniejszej odległości w pionie 50m i odległości najbliższej resztki lub krawędzi do pokładu

< 30 m

10

31 – 50 m

8

51 – 100 m

6

8.

Roboty górnicze w pokładzie o węglu skłonnym do tąpnięć

30 MPa ≥ Rc ≥ 16 MPa

4

16 MPa ≥ Rc ≥ 30 MPa

1

9.

Prognozowana lub stwierdzona maksymalna energia wstrząsu E przy prowadzeniu robót na głębokości H

E < 106 J przy H 600m

4

E < 106 J przy 600 < H 900m

6

E < 106 J przy H > 900m

8

E ≥ 106 J przy H > 400m

10

10.

Wysokość wyrobiska eksploatacyjnego w

3,5m ≥ w ≥ 2 m

4

2 m > w > 3,5m

2

11.

Budowa spodku wyrobiska chodnikowego lub eksploatacyjnego

Występowanie w spodku warstwy węgla o grubości ≥ 1 m lub innego pokładu w odległości < 10 m

6

12.

Zbliżanie się przodkiem na odległość 50 m do filarów oporowych, zrobów lub do miejsca nadmiernego rozcięcia pokładu przy głębokości prowadzonych robót H

  600 m

4

601 m - 900 m

6

> 900 m

10

13.

Eksploatacja ścianą zamykającą na głębokości H

  600 m

4

601 m - 900 m

6

> 900 m

10

14.

Prowadzenie robót w pokładzie odprężonym

odprężenie skuteczne

-6

odprężenie mało skuteczne

-4

15.

Prowadzenie profilaktyki aktywnej dla robót w pokładzie nieodprężonym

profilaktyka w źródle zagrożenia

-5

profilaktyka poza źródłem zagrożenia

-3

 

Określenie stanu zagrożenia tąpaniami na podstawie metody rozeznania górniczego:

 

 

Stan zagrożenia wyrobiska tąpnięciem

Oznaczenie stanu

zagrożenia

Suma punktów w metodzie rozeznania górniczego

 

nie zagrożone

a

< 17

 

słabo zagrożone

b

17  N < 35

 

średnio zagrożone

c

35  N < 55

 

silnie zagrożone

d

N ≥ 55

Podobnie jak liczba górotworu metoda rozpoznania górniczego jest bardzo przybliżona i może być obarczona znacznym błędem.