Lab PHP

====== Laboratorium, PHP # 1 ====== PHP jest skryptowym językiem programowania, wykonywanym po stronie serwera. Zatem jako użytkownicy strony napisanej w PHP nie mamy dostępu do samego kodu PHP, lecz jedynie do tego, co zostaje wygenerowane przy interpretacji kodu PHP. Skrypty PHP najczęściej uruchamiane są poprzez serwer (np. Apache), który zazwyczaj skonfigurowany jest tak, aby pliki z rozszerzeniem ''.php'' kierować do przetwarzania przez PHP. Istnieje też możliwość uruchamiania skryptów PHP bezpośrednio z linii poleceń, przy pomocy tzw. PHP CLI (ang. //Command Line Interface//). Na Laboratorium będą Państwo ćwiczyć PHP poprzez HTTP, a więc wykorzystywać go do generowania zawartości stron WWW. Interpreter PHP dostępny jest na serwerze ''student.agh.edu.pl''. Szczegóły dotyczące uruchamiania skryptów PHP na tych serwerach podano w następnym ćwiczeniu. Do przesyłania plików na w/w serwery należy użyć protokołu //ssh// albo //sftp//. Jeżeli pracujesz pod systemem Linux wystarczy wpisać adres serwera poprzedzony ''sftp:'' w zarządcy plików. Jeżeli pracujesz pod systemem Windows skorzystaj z [[https://winscp.net/|WinSCP]], jeżeli pod MacOS X skorzystaj z [[https://cyberduck.io/|CyberDuck]]. Do tworzenia i edycji kodu w PHP można użyć dowolnego edytora tekstu. Warto jednak zwrócić uwagę na: [[http://bluefish.openoffice.nl|Bluefish]]. ===== Ćwiczenie 1: Pierwszy skrypt PHP ===== Utwórz w swoim domowym katalogu na serwerze (''student.agh.edu.pl'') katalog o nazwie ''public_html'', z prawami dostępu: dostęp i odczyt dla wszystkich. Aby włączyć raportowanie błędów PHP umieść w katalogu z skryptem w PHP plik o nazwie ''.user.ini'' o zawartości jak poniżej. Jest to lokalna konfiguracja PHP, która powoduje, że błędy będą raportowane dla wszystkich skryptów w tym katalogu.


display_startup_errors = On
display_errors = On
error_reporting = E_ALL

Umieść w w/w katalogu (''~/public_html'', tylda (''~'') oznacza nazwę katalogu domowego użytkownika) plik ''licze.php'' z następującą zawartością (użyj wspomnianych we wstępie narzędzi do przesyłania plików za pomocą protokołu //ssh/sftp//):



 


	
	Lab PHP

Upewnij się, że prawa dostępu dla w/w pliku to: odczyt i wykonywanie dla wszystkich. Zobacz efekt działania w/w skryptu w przeglądarce pod adresem: ''http://student.agh.edu.pl/~login/licze.php'' (''login'' zastąp swoją nazwą użytkownika na serwerze) oraz jej kod źródłowy (pod prawym klawiszem myszy //**Pokaż źródło**//). ^ TOP TIP ^ | Dużo przydatnych informacji o konfiguracji serwera i PHP udostępnia funkcja ''phpinfo()''. \\ Aby z niej skorzystać, utwórz plik PHP zawierający tylko kod '''', \\ a zostanie wygenerowana strona HTML pełna informacji :-) | ===== Ćwiczenie 2: GET i POST ===== Istnieją dwie metody przesyłania danych przy pomocy protokołu HTTP: GET i POST. Dane przesyłane tymi metodami dostępne są odpowiednio w tablicach: * $_GET * $_POST Proszę przygotować stronę HTML z dwoma formularzami (z atrybutem action="wynik.php"). Jeden powinien przesyłać dane metodą GET, a drugi metodą POST. Każdy z nich powinien zawierać przynajmniej jedno pole tekstowe i przycisk //wyślij//. Proszę przygotować stronę PHP ''wynik.php'' następującej treści:

Sprawdź w [[http://php.net/manual/pl/index.php|Manualu]] do czego służy finkcja ''print_r()''. Aby dostać się do poszczególnych zmiennych w tablicach należy użyć składni: ''$_NAZWA['pole']''. Istnieje również tablica ''$_REQUEST'', zawierająca sumę zbiorów reprezentowanych przez ''$_GET'' oraz ''$_POST''. **UWAGA:** powyższy kod PHP generuje stronę, która domyślnie interpretowana jest przez przeglądarkę jako strona XHTML. Oczywiście, nie zawiera ona niezbędnych elementów, więc jest zdecydowanie niezgodna ze standardem! Rozwiązaniem tego problemu byłoby dodanie przed i za blokiem '''' odpowiednich elementów (html, head, body...), lub poinformowanie przeglądarki, że jest to zwykły plik tekstowy. Można to uczynić wysyłając odpowiedni nagłówek HTTP przy pomocy funkcji [[http://www.php.net/manual/pl/function.header.php|header]]:






===== Ćwiczenie 3: Słownik krzyżówkowy  =====

Proszę napisać program wyszukujący w słowniku hasła do krzyżówek.
Na stronie internetowej użytkownik wpisuje w formularzu wyraz/wzorzec, zastępując każdą brakującą literę znakiem podkreślenia dolnego ('_'). 
Jako wynik dostaje listę wyrazów, które pasują do podanego wzorca.

Hasła powinny być przechowywane w osobnym pliku tekstowym: każdy wyraz w osobnej linii.

**Przykład**:
  * **Plik słownika**: \\ ala \\ kot \\ basia \\ lala \\ ela \\ ola \\ kasia \\ 
  * **Wejście**: \\ _la
  * **Wyjscie**: \\ ala \\ ela \\ ola 

Przykładowy algorytm:
  - odczytaj 1 wyraz z pliku,
  - sprawdź czy pasuje do wzorca porónując każdą literę, jeżeli tak zwróć wyraz, idź do 1.

Uwaga na UTF8!

$str='lód'; 
echo strlen($str);                                             // zwróci 4
echo mb_strlen($str);                                          // zwróci 3
echo $str[1];                                                  // nie zwróci "ó" :(
$str_array=preg_split('//u', $str, null, PREG_SPLIT_NO_EMPTY); // konwersja do tablicy zgodna z UTF8
$str_array=mb_str_split($str);                                 // alternatywa dla powyższego, bardziej czytelna
echo $str_array[1];                                            // zwróci "ó"


Uwaga: ''gets()'' odczytuje linie z pliku wraz z znakiem końca linii; przydatna funkcja: ''trim()'' - usuwa białe znaki (włączając w to znak końca linii) na końcu i na początku łańcucha znaków.


==== Informacje dodatkowe: Funkcje w PHP ====
Podstawową jednostką organizacji kodu w PHP, podobnie jak w wielu innych językach programowania, jest [[http://www.php.net/manual/pl/language.functions.php|funkcja]]. W przeciwieństwie np. do języka C, definicja funkcji nie musi określać typu zwracanego - specyfikuje tylko listę paramterów.


function witaj($imie) {
  return 'Cześć ' . $imie . '!';
}


Możliwe jest tworzenie funkcji ze zmienną liczbą argumentów, poprzez określenie dla niektórych z nich wartości domyślnych:


function witaj($imie = 'Jasiu') {
  return 'Cześć ' . $imie . '!';
}


Można przetestować działanie funkcji przy różnych liczbach i typach argumentów.

==== Informacje dodatkowe: Operacje na plikach ====

Operacje na plikach w PHP wykonywane są w sposób podobny np. do języka C, ale z pewnymi udogodnieniami. Możemy np. w prosty sposób stworzyć skrypt wyświetlający zawartość pliku tekstowego ''dane.txt'', znajdującego się w tym samym katalogu co sam skrypt. 






^  TOP TIP  ^
| Zauważ, że funkcja ''fopen()'' nie tylko otwiera pliki w lokalnym systemie plików np.: $handle1 = fopen("http://www.przyklad.com/", "r");
$handle2 = fopen("ftp://uzytkownik:haslo@przyklad.com/jakisplik.txt", "w");  |

Jeżeli plik jest nieduzych rozmiarów można go wczytać bezpośrednio do tablicy, gdzie każdy element jest kolejnym elementem tablicy:


$t=file('dane.txt');


==== Informacje dodatkowe: Pliki ze strukturą ==== 
Powyższy przykład oparty jest o pliki tekstowe, nie zawierające żadnej struktury - no, może z wyjątkiem znaków nowych linii. W praktyce wygodnie jest przechowywać dane w plikach w sposób uporządkowany (coś w rodzaju najprostszej, [[http://pl.wikipedia.org/wiki/Kartotekowa_baza_danych|kartotekowej bazy danych]]). Wygodny do tego jest format CSV (comma-separated values):

Nazwisko;Imię;Miasto;E-mail
Kowalski;Jan;Warszawa;kowalski@warszawa.pl
Wiszniewska;Anna;Kraków;wiszniewska@krakow.pl
Zieliński;Henryk;Wrocław;zielinski@wroclaw.pl 


Do obsługi plików CSV służą w PHP funkcje [[http://www.php.net/manual/pl/function.fgetcsv.php|fgetcsv]] oraz [[http://www.php.net/manual/pl/function.fputcsv.php|fputcsv]]. Funkcja ''fgetcsv'' domyślnie zakłada, że pola w każdym rekordzie oddzielone są przecinkiem ('','') i ograniczone cudzysłowami (''"''). Aby poprawnie przetworzyć powyższy przykład, należy zmienić parametry określające te znaki zgodnie z definicją funkcji.

Dane wczytane przy pomocy ''fgetcsv'' umieszczane są w tablicy wyliczeniowej - takiej, jaką znamy np. z C (indeksowana 0, 1, 2, ...). PHP udostępnia również tablice asocjacyjne, w który poszczególne elementy indeksowane są etykietami, np.:

$zoo['pelikan'] = 'Ptak z dużym dziobem';
$zoo['jenot'] = 'Szop po tuningu';


Podobnie, ''fputcsv'' umożliwia [[http://pl.wikipedia.org/wiki/Serializacja|serializację]] tablicy to pliku CSV.

Bardziej złożone struktury można oczywiście przechowywać np. w formatach:
  * XML - który poznamy w dalszej części kursu,
  * JSON - podzbiór notacji JavaScript, bardzo wygodny przy AJAX.
  * [[http://en.wikipedia.org/wiki/YAML|YAML]] - format umożliwiający definiowanie skomplikowanych struktur danych, a jednocześnie bardzo czytelny dla człowieka; dla PHP istnieje parser/generator [[http://code.google.com/p/spyc/|spyc]].

Z kolei mniej skomplikowane struktury danych można przetwarzać np. linia po linii (z użyciem ''fgets()'') oraz:
  * [[http://www.php.net/manual/pl/function.explode.php|explode]]
  * [[http://www.php.net/manual/pl/function.implode.php|implode]]


===== Dodatkowe informacje =====

  * [[http://php.net/manual/|Manual PHP]]
  * [[http://pl.wikibooks.org/wiki/PHP|Wikibook o PHP]]