Katedra Złóż Węgli została utworzona w 1952 roku z inicjatywy prof. dr hab. inż. Tadeusza Bocheńskiego, który był jej pierwszym kierownikiem do swej śmierci w 1958 r. Jako specjalista w zakresie szczegółowej paleobotaniki karbońskiej oraz petrografii węgla, nakreślił główne kierunki badawczo-naukowe dla nowej placówki. Paleobotanika, fitostratygrafia, zoostratygrafia, petrografia węgla oraz badania karbońskich złóż węgla stanowiły podstawę działalności naukowej. Prowadzona była ona w dwóch zakładach: Paleobotaniki i Petrografii Węgla (kier. prof. T. Bocheński) oraz Geologii Złóż Węgla (kier. prof. dr inż. Stanisław Zbigniew Stopa). Od 1959 r. do 1969 r. Kierownictwo Katedry sprawował prof. dr inż. Stanisław Zbigniew Stopa paleobotanik i geolog złożowy. Obok działalności naukowej prowadzono zajęcia dydaktyczne na kilku wydziałach, a rocznie promowano ponad 20 specjalistów geologii złóż węgla. Po 1969 r. w pełni samodzielną Katedrą włączono do nowoutworzonej struktury instytutowej Wydziału. Tematyka uprawiana w Katedrze Złóż Węgli obecnie znacznie poszerzona o nowe kierunki znalazła się w dwóch oddzielnych Zakładach:
Obydwa Zakłady włączono początkowo do Instytutu Geologii Regionalnej i Złóż Węgli (1969 - 1974 r.), a następnie Instytutu Geologii i Surowców Mineralnych (1974 - 1980 r.) i w końcu Instytutu Surowców Energetycznych (1980 - 1993 r.) . W tym czasie bardzo szeroko rozwinięto badania złożowe, litologiczne i petrograficzne formacji węgla brunatnego (zwłaszcza trzeciorzędu) znacznie natomiast ograniczono badania z zakresu paleontologii stosowanej złożowej (paleobotaniki, palinologii i zoostratygrafii). Na tym polu osiągnięto znaczne i ważne wyniki badawcze ( 8 monografii, liczne inne publikacje ). W 1993 r. Zlikwidowano strukturę instytutową w AGH. W zakresie tematyki węglowej utworzono Zakład Geologii Złóż Węgla, którym do 1999 r. kierował prof. dr hab. inż. Ireneusz Lipiarski, a od 1999 r. dr hab. inż. Marian Wagner. W latch 2002 - 2006 zakładem kierowała prof. dr hab. inż Barbara Kwiecińska. Obecnie zakład ma rangę pracowni w Zakładzie Geologii Złożowej i Górniczej. Utrzymuje ścisłą współpracę z przemysłem, rozwija kontakty międzynarodowe i z instytucjami krajowymi. Nadal preferowane są badania w zakresie geologii złóż, zwłaszcza petrografii węgla i skał niewęglowych, technologii węgla, sedymentologii. W przygotowaniu są skrypty i podręczniki akademickie.
© Jacek MISIAK