Moduł V
- Ciśnienie gazu doskonałego złożonego z N cząsteczek
o masie m jest dane zależnością ,
gdzie V jest objętością naczynia z gazem.
- Temperaturę bezwzględną definiujmy jako wielkość wprost proporcjonalną do średniej energii
kinetycznej cząsteczek ;
stała Boltzmana k = 1.38·10−23 J/K.
- Równanie stanu gazu doskonałego można zapisać w postaci
lub ,
gdzie n jest liczbą moli, a R = 8.314·J/mol K uniwersalną stałą gazową.
- Z zasady ekwipartycji energii wynika, że dostępna
energia rozkłada się w równych porcjach na wszystkie niezależne
sposoby, w jakie cząsteczka może ją absorbować, co jest równoważne
stwierdzeniu, że średnia energia kinetyczna na każdy stopień swobody
jest taka sama dla wszystkich cząsteczek.
- Pierwsza zasada termodynamiki mówi, że ciepło
pobrane przez układ jest równe wzrostowi energii wewnętrznej układu
plus pracy wykonanej przez układ nad otoczeniem zewnętrznym .
Dla gazu działającego na tłok .
- Ciepło właściwe jednego mola gazu obliczamy jako .
Dla jednego mola jednoatomowego gazu ciepło właściwe przy stałej objętości wynosi
a dla cząsteczki dwuatomowej ;
cv jest związane z ciepłem właściwym przy
stałym ciśnieniu cp relacją cp = cv + R.
- Przy rozprężaniu izotermicznym ciepło pobrane przez gaz wynosi
.
- Gdy gaz rozpręża się adiabatycznie (bez wymiany
ciepła z otoczeniem) to ,
gdzie .
- Rozkładu prędkości cząsteczek w gazie (rozkład Maxwella) ma postać
.
- Silnik Carnota pracujący między dwoma zbiornikami
ciepła o temperaturach T1 i T2 ma sprawność
,
gdzie Q1 jest ciepłem pobranym ze zbiornika o
temperaturze T1, a Q2 ciepłem
oddanym do zbiornika o temperaturze T2.
- Jedno z równoważnych sformułowań drugiej zasady
termodynamiki mówi, że niemożliwa jest przemiana, której jedynym wynikiem byłaby zamiana na pracę ciepła
pobranego ze źródła mającego wszędzie jednakową temperaturę.
- Druga zasada termodynamiki wiąże się z pojęciem
entropii. Wynika z niej, że w układzie zamkniętym entropia nie
może maleć.
- Zjawiska transportu opisujemy w pierwszym przybliżeniu
za pomocą takiego samego równania różniczkowego ,
które przedstawia propagację (rozprzestrzenianie się) pewnej
wielkości fizycznej φ mającą na celu osiągnięcie
równowagi.