26.3 Indukowane pole magnetyczne
W poprzednim paragrafie dowiedzieliśmy się, że zmianom pola magnetycznego towarzyszy zawsze powstanie pola elektrycznego.
Teraz zajmiemy się powiązaniem prędkości zmian pola elektrycznego z wielkością wywołanego tymi zmianami pola magnetycznego.
W tym celu rozpatrzmy obwód elektryczny zawierający kondensator cylindryczny pokazany na rysunku 26.3.
W stanie ustalonym pole elektryczne w kondensatorze jest stałe. Natomiast gdy ładujemy lub rozładowujemy kondensator to do okładek
dopływa (lub z nich ubywa) ładunek i w konsekwencji zmienia się pole elektryczne E w kondensatorze.
Doświadczenie pokazuje, że pomiędzy okładkami kondensatora powstaje pole magnetyczne wytworzone przez zmieniające się pole elektryczne. Linie pola, pokazane na rysunku 26.3, mają kształt okręgów tak jak linie pola wokół przewodnika z prądem.
Rys. 26.3. Pole magnetyczne B wytworzone przez zmienne pole elektryczne E pomiędzy okładkami kondensatora
Pole magnetyczne jest wytwarzane w kondensatorze tylko podczas jego ładowania lub rozładowania. Tak więc pole magnetyczne może być wytwarzane zarówno przez przepływ prądu (prawo Ampère'a) jak i przez zmienne pole elektryczne.
Na tej podstawie Maxwell uogólnił prawo Ampère'a do postaci
(26.5) |
Sprawdźmy czy stosując tę modyfikację uzyskamy poprawny wynik na pole B pomiędzy okładkami.
Z prawa Gaussa wynika, że strumień pola elektrycznego pomiędzy okładkami kondensatora wynosi
(26.6) |
Różniczkując to wyrażenie obustronnie po dt otrzymujemy
(26.7) |
Przypomnijmy, że zgodnie z prawem Ampère'a
(26.8) |
Podstawiając za prąd I (równanie 26.7) otrzymujemy wyrażenie
(26.9) |
identyczne z wyrazem dodanym przez Maxwella do prawa Ampère'a.
Podsumowując:
Prawo, zasada, twierdzenie Zmianom pola elektrycznego towarzyszy zawsze powstanie pola magnetycznego. |
Mówiąc o polu magnetycznym wytwarzanym przez zmienne pole elektryczne możemy posłużyć się pojęciem prądu przesunięcia Więcej o ... .