PORADY PRAKTYCZNE
Góry Fogaraskie, Iezer-Păpuşa, Piatra Craiului, Morze Czarne – 2007

Położenie i topografia

Góry Fogaraskie to najwyższe pasmo Karpat Południowych i całej Rumunii. Grzbiet główny ciągnie się równoleżnikowo na długości 60 km, a jego średnia wysokość przekracza 2000 m n.p.m. Rzeka Ałuta (Olt) na zachodzie tworzy malowniczy Przełom Czerwonej Wieży. Najwyższe szczyty to Moldoveanu (2545) i Negoiu (2535). W centralnej części przecięte szpetną szosą transfogaraską. Na rzeźbie Fogaraszy mocno odcisnęło swe piętno zlodowacenie – jeziora, doliny U-kształtne, moreny. Popularny jest tu wypas owiec, których ogromne stada znacznie podwyższają ilość azotu w glebie i powietrzu...
Góry Iezer-Păpuşa leżą na południe od wschodniego brzegu Fogaraszy i łączą się z nimi długim połoninnym grzbietem. Granica przebiega na przełęczy Oticu pod najwyższym szczytem Iezeru – Vf. Rosu (2469).
Góry Piatra Craiului leżą na wschód od Fogaraszy. Mają formę białego, wyniosłego grzebienia skalnego (wapienie), który ciągnie się przez około 25 km, wzdłuż osi NE-SW, a najwyższy Vf. La Om wznosi się na 2238 m. Liczne jaskinie, wąwozy, formy krasowe.

Przyroda

Roślinność Fogaraszy cechuje się układem piętrowym ale – w porównaniu do polskich gór – piętra te są znacznie podwyższone (na wysokości 2300 m istnieją obszerne hale, na których prowadzi się wypas owiec).
Rezerwat przyrody w Piatra Craiului istnieje od 1938 r.

Klimat

Klimat Fogaraszy tworzy osobny typ karpacki. Jego cechą jest duża ilość opadów, znacznie urozmaicająca wycieczki. Pokrywa śnieżna utrzymuje się tu przeważnie od grudnia do marca, jednak w żlebach występują płaty śniegu utrzymujące się przez cały rok.
Średnia roczna temperatura Piatry to 0ºC ÷ -2ºC, ilość opadów 1000-1200 mm (najwyższe w maju i czerwcu).

Makulatura

Mapy:
•     România – 1:700 000, mapa drogowa całego kraju, wyd. Dimap
•     Erdély-Transilvania – 1:400 000, mapa drogowa, wyd. Dimap
•     Munţii Făgăraşului – 1:60 000, mapa turystyczna, wyd. Dimap
•     Iezer – pobrana ze strony internetowej www.carpati.org
•     Masivul Piatra Craiului – pobrana ze strony internetowej www.alpinet.org

Przewodniki:
•     Góry Fogaraskie oraz Iezer, wyd. Bezdroża
•     Transylwania. Twierdza rumuńskich Karpat, wyd. Bezdroża
•     Rumunia. Mozaika w żywych kolorach, wyd. Bezdroża

Dojazd

Dzień 1

•     Rzeszów – Przemyśl: pociąg osobowy (6:40 – 7:55) za 8.84 PLN (zniżka studencka)
•     Przemyśl – Medyka: bus (ok. 15 min) za 2 PLN
•     Medyka – Szegini (przejście graniczne): piechotą ok. 30 min
•     Szegini – Lwów: marszrutka, czyli bus (ok. 2 h) za 9.5 UAH
•     Lwów: tramwaj do centrum za 0.5 UAH
•     Lwów – Sołotwina: pociąg (20:23 – 10:07), wagon plackartny z pościelą za 40.5 UAH

Dzień 2

•     Sołotwina – Sygiet (przejście graniczne): piechotą ok. 1 h
•     Sygiet – Salva: pociąg rapid (12:33 – 16:14) do Mangalii, który kosztował nas jak personal: 10.10 RON
•     Salva – Dej Călători: pociąg personal (17:14 – 18:43) za 4.70 RON
•     Dej Călători – Kluż-Napoka: pociąg personal (19:06 – 20:25) za 5.00 RON

Dzień 3

•     Kluż-Napoka – Sybin: autobus Transmixt (8:39 – 12:24) za 20 RON
•     Sybin – Avrig: pociąg personal (19:06 – 20:20) za 3.60 RON
•     Avrig – Cabană Ghiocel: wynajęty bus za 25 RON/5 os.

Przejazdy po Rumunii

•     Zărneşti – Râşnov: bus do Braszowa (ok. 10:00) za 4.40 RON
•     Râşnov – Bran: autobus za 2.50 RON
•     Bran – Braszów: autobus (13:38) za 3.70 RON
•     Braszów – Dârste: pociąg personal relacji Braszów – Ploieşti Sud (20:06 – 20:13) za 2.20 RON
•     Konstanca – Mamaia: busy nr 23 z placu przed dworcem (chyba co 10 min) za 2.50 RON
Braszów – Konstanca:
•     Dârste – Ploieşti Sud: pociąg personal (8:13 – 10:37) za 10.10 RON
•     Ploieşti Sud – Buzău: pociąg personal (13:15 – 14:51) za 6.10 RON
•     Buzău – Konstanca: pociąg personal (15:15 – 21:17) za 18.90 RON

Bilety wstępu

•     Sybin – Wieża Ratuszowa, warto wejść po krętych schodach, żeby popatrzeć na miasto i góry za 1 RON
•     Bran – „Zamek Drakuli” i skansen – obecność obowiązkowa za 6 RON (bilet studencki na polską legitymację)
•     Konstanca – meczet i minaret (świetny punkt widokowy!) za 2 RON (bilet studencki na polską legitymację)
•     Konstanca – Muzeum Historyczno-Archeologiczne (nie weszliśmy) za 10 RON
•     Sygiet – Muzeum Ofiar Komunizmu za 2.50 RON (bilet studencki na polską legitymację)

•

Kluż-Napoka: kemping Făget – położony ok. 7 km od dworca, dojazd taksówką (najprościej, ok. 11 RON/auto) lub autobusem 35 z Piaţa Mihai Viteazul (wysiadka 3 przystanki przed pętlą i ok. 2 km piechotą); nocleg w namiocie – 7.50 RON/os.; łazienki, ciepła woda, brak kuchni, ogólnie OK. :)

•

Cabană Ghiocel – ok. 8 km na południe od Avrig przy szlaku czerwonego krzyża, właściwie tylko domki kempingowe i brak możliwości rozbicia namiotu, ale po pertraktacjach wcisnęliśmy gdzieś namioty i zabuliliśmy po 20 RON za namiot...

•

Braszów: kemping Dârste – położony 10 km na SE od centrum, przy drodze do Bukaresztu, dojazd 1 stację pociągiem personal Braszów – Ploieşti Sud i potem ok. 1.5 km wzdłuż głównej drogi przez wiadukt i na skrzyżowaniu w prawo (łatwo trafić, są drogowskazy do kempingu; nocleg w namiocie – 10 RON/os.; łazienki, ciepła woda, pralnie, miejsce na „barbecue”, wysoki standard, przyjemnie. :)

•

Konstanca – Mamaia: kemping S – położony już właściwie w Năvodari, dojazd busem 23 spod dworca (2.50 RON); nocleg w namiocie – 10 RON/os.; łazienki, ciepła woda, sklepik spożywczy (drogo!), bar, brak kuchni, tuż przy ładnej plaży, bardzo OK. :)

•

Cabană Bârcaciu – przy szlaku z Avrig w stronę Negoiu i jeziora Avrig, zamiast łazienki – miejsce do mycia przy obudowanym źródle, wychodek (niebezpiecznie przepełniony!), noclegi w 2 zbiorowych salach i na strychu po 15 RON/os. Można coś zjeść w bufecie, ceny przyzwoite. :) Wrzątek za jeden uśmiech (czasem trochę chłodny – wrzątek oczywiście...).

•

Cabană Negoiu – dwa budynki: schroniskowy (ładny domek z pokojami wieloosobowymi, obok huśtawki, miejsce na biwak) i hotelowy (paskuda).

•

Cabană Podragu – noclegi w zbiorowych salach po 25 lub 30 RON/os. Brak łazienki, tylko WC typu „małyszówka”, ale czysto. Woda obok schroniska w źródle. Bufet z dość wysokimi cenami, jeśli coś jest w cenniku, to nie znaczy, że da się to zamówić...

•

Cabană Garofiţa Pietrei Craiului – położona u stóp Piatry, bardzo przyjemna, tanie noclegi (10 RON parter i 5 RON pięterko), jadalnia, gospodarze mogą coś ugotować na życzenie gości, brak łazienki, ale świetne miejsce do mycia obok nad potokiem, wychodek (czysty!), gospodarz à la Grzegorz Markowski i córka mówiąca po angielsku (to skarb!).

•

Refugiul Scara – blaszany, malutki schron przy samej grani, miejsce dla 10 leżących osób, troszkę przemaka na bokach, raczej czysty i nie śmierdzi, wg drogowskazu woda 5 minut od schronu w dół stoku.

•

Refugiul Calţun – duży, blaszany, tuż przy głównym szlaku fogaraskim, miejsce dla ok. 20 osób, czysto, sucho, woda tuż obok w stawie i potoku, zatłoczony, otoczenie strasznie zaśmiecone...

•

Refugiul Fereastra – blaszany, położony na dnie kotła, ok. 200 m poniżej grani, nie za duży, o wyglądzie apteczki samochodowej, miejsce dla 12 osób, suchy, przetrwaliśmy w nim straszną burzę, więc mile go wspominamy, woda 5-10 minut na zachód za czerwonym punktem.

•

Refugiul Portiţa Viştei – murowany, tuż przy głównym szlaku graniowym, na wysokości 2320 m n.p.m., miejsce dla 14 osób na pryczach, stół i ławeczka, wentylacja!, woda dość daleko w dole (ok. 150 m w pionie), czysty, dobra miejscówka pod Moldoveanu.

•

Refugiul Zârnei – blaszano-plastikowy w kształcie piłki, brudny, przeciekający, istny śmietnik, woda w bezodpływowych bajorkach (nie radzimy pić), potok w dolinie po południowej stronie przełęczy osiągalny w ok. 15 minut, tam też dobre miejsca na biwak.

•

Refugiul na Şaua Grindului (Piatra Craiului) – bliźniaczo podobny do piłki na Curmatura Zârnei, na samej grani, wokół śmietnik, nie wiemy jak w środku.

•

Refugiul Grind (Piatra Craiului) – czysty, przestronny, w środku piec, otoczenie z miejscem na ognisko, woda 30 minut w dół, okolica zaśmiecona, ale ogólnie OK.

•

okolice Cabană Bârcaciu,

•

jezioro Avrig – trochę brudno, choć ponoć pięknie (tego nie wiemy, bo była widoczność na 5 metrów...),

•

dolinę potoku Şerbota nad kaskadami,

•

dolinę potoku Sărăţii pod Negoiu,

•

okolice Refugiu Calţun,

•

okolice Refugiu Fereastra – zawsze to bliżej do wody,

•

okolice Cabană Podragu – fantastyczne zakątki,

•

okolice Refugiu Portiţa Viştei, także w stronę doliny Valea Rea – blisko jeziora i potoków,

•

dolinę potoku Zârnei – na południe od refugiula,

•

Curmătura Oticu – łagodne siodło u stóp Vf. Roşu w Iezer-Păpuşa, woda ok. 200 m od przełęczy, tuż przy szlaku,

•

kocioł po północnej stronie przełęczy Spintecătura Păpuşii, woda w jeziorku i potoku,

•

miejsce gdzieś na Plaiul Boteanu – na wschodnim ramieniu Păpuşy, schodzącym w kierunku Sătic, jeszcze nad ruinami stâny, woda w żlebie po prawej stronie (idąc w dół grzbietu) ok. 300 m,

•

dolinę potoku Cascue,

•

grzbiet Tamaşel, powyżej stâny, przy krzyżówce szlaków w Piatrę i do Cabană Plaiul Foii, woda ok. 5 minut przy szlaku w kierunku Plaiul Foii,

•

dolinę potoku Vladuşca powyżej wąwozów skalnych (dopóki jeszcze jest woda w potoku, potem tylko suche koryto...).