12.3 Energia ruchu harmonicznego prostego
Energię potencjalną sprężyny obliczyliśmy w rozdziale 7.2 przy okazji dyskusji o pracy wykonywanej przez siły zmienne. Pokazaliśmy wtedy, że energia potencjalna sprężyny rozciągniętej o x wynosi
(12.19) |
Jeżeli sprężyna zostanie rozciągnięta tak aby masa m znalazła się w chwili t = 0 w położeniu x = A, to energia potencjalna układu
(12.20) |
jest zarazem energią całkowitą (energia kinetyczna Ek = 0). Jeżeli puścimy sprężynę to jej energia potencjalna będzie zmieniać się w energię kinetyczną masy m. Przy założeniu, że nie ma tarcia ani innych sił oporu, zgodnie z zasadą zachowania energii suma energii kinetycznej i potencjalnej musi się równać energii całkowitej w dowolnej chwili ruchu
(12.21) |
Korzystając z wyrażeń (12.2) i (12.4) na x(t) i v(t) oraz pamiętając, że mω2 = k otrzymujemy
(12.22) |
Przykład
Spróbujmy teraz obliczyć jaki jest stosunek energii potencjalnej do energii kinetycznej ciała wykonującego drgania harmoniczne, gdy znajduje się ono w połowie drogi między położeniem początkowym, a położeniem równowagi.
Dla danego wychylenia ciała x = A/2 możemy korzystając ze wzoru (12.19) wyliczyć energię potencjalną
(12.23) |
Ponieważ energia całkowita E
(12.24) |
więc podstawiając obliczoną wartość energii potencjalnej (12.23) otrzymujemy energię kinetyczną
(12.25) |
(12.26) |
Widać, że dla x = A/2 energia kinetyczna jest trzykrotnie większa od potencjalnej.
Ćwiczenie Oblicz, dla jakiego wychylenia x energie kinetyczna i potencjalna są sobie równe? Sprawdź obliczenia i wynik. |
Symulacje komputerowe Korzystając z załączonego programu możesz prześledzić możesz prześledzić jak zmieniaja się energia kinetyczna, potencjalna i całkowita w ruchu drgającym. Przed uruchomieniem zobacz krótki opis programu . Program można pobrać i zapisać go na dysku twardym własnego komputera. |