Ogierman Mański Tomasz

Tomasz Ogierman Mański urodził się 29 grudnia 1889 roku w Radzionkowie. Wśród liderów alternatywnej duchowości Śląska Cieszyńskiego jego nazwisko pojawia się zazwyczaj na drugim planie, chociaż jego wpływ w tym środowisku pozostał znaczący. Jego ojciec, Józef Ogierman, prowadził księgarnię w Radzionkowie i założył tam chór męski „Orfeusz”. Tomasz odziedziczył muzyczny talent, ukończył konserwatorium w Bytomiu, pracował jako organista, a także dyrygent kolejnych chórów, tworzył pieśni religijne i patriotyczne.. Uczył też muzyki swojego młodszego brata, Idziego, który wstąpił potem do salezjanów i został znanym kompozytorem muzyki religijnej.

Ponieważ nazwisko rodowe Ogierman sugerowało pochodzenie niemieckie, władze pruskie proponowały Józefowi zmianę ortografii na zgodną z niemieckim zapisem (Ogerman, Ogermann lub Ogiermann), jednak on nie zgodził się na to. Ze względu na te skojarzenia, Tomasz – już w odrodzonej Polsce – przeprowadził urzędową zmianę, przyjmując nazwisko Mański, które stanowiło polskie rozwinięcie końcówki słowa Ogierman. Nie zrezygnował jednak zupełnie z pierwszego nazwiska, często zaznaczał je jednak jedynie inicjałem.

Był powstańcem śląskim. W okresie międzywojnia osiadł w Wiśle, gdzie związał się z grupą skupioną wokół czasopisma „Hejnał”. Był gorącym zwolennikiem koncepcji Wincentego Lutosławskiego. Należał do Towarzystwa Metapsychicznego, założonego przez Jana Hadynę. Szczególnie fascynowała go joga oraz myśl Bô Yin Râ (właśc. Joseph Antona Schneiderfrankena). Z córką Mańskiego, Agatą, ożenił się Stanisław Hadyna.

Mański rozwijał ezoteryczne zainteresowania po II wojnie światowej. Dzięki jego zabiegom powstały przekłady kolejnych tomów Bô Yin Râ. Egzemplarze książek przepisane na maszynie i oprawione przez introligatora wysyłał do różnych bibliotek, a przede wszystkim do księgozbioru Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Był przekonany, że stanowią one projekt duchowości przyszłości. Współpracował z Towarzystwem Przyjaźni Polsko-Indyjskiej. Działał też z wielkim zaangażowaniem w regionalnym Kole Ochrony Przyrody. Zmarł w Wiśle 21 września 1983 roku.

Izabela Trzcińska

Skip to content