Tomasz Bartuś

Diorytoidy

Tomasz Bartuś

Diorytoidy to megaskopowe określenie grupy obojętnych skał plutonicznych o typie monzodiorytów, diorytów, kwarcowych monzodiorytów, kwarcowych diorytów, foidonośnych monzodiorytów i foidonoścnych diorytów. Skały tej grupy są podobne do gabr, granodiorytów i tonalitów. Najważniejszym przedstawicielem tej grupy sa dioryty. Są to skały mezokratyczne zawierające 25-50% minerałów ciemnych (głównie amfiboli, biotytu i piroksenów), a podrzędnie oliwinów. Skały o wskaźniku barwy większym od 50% nazywamy melanodiorytami, zaś te, których ten wskaźnik jest niższy od 25% - leukodiorytami. Diorytoidy bogate w minerały ciemne są niermal czarne, podobne do gabr. Wśród minerałów jasnych dominują plagioklazy (oligoklaz-andezyn) - do 10% (Ryka & Maliszewska 1982). Zawartość plagioklazów waha się w granicach 35-85% (Bolewski & Parachoniak 1986). Mogą występować także skalenie potasowe. Gdy w skale występują makroskopowo nierozpoznawalne skaleniowce to skałę taką nazywamy diorytem foidonośnym (foidów do 10%) lub diorytem foidowym (foidów 10-60%). Czasem w diorytoidach może występować kwarc (do 20%) wtedy mówimy o kwarcowym diorycie. Poza wymienionymi w diorytoidach moga występowac magnetyt, ilmenit, apatyt, cyrkon, tytanit i inne. Diorytoidy mają teksturę fanerokrystaliczną, równokrystaliczną, czasem fanerokrystaliczno-porfirową z fenokryształami hornblendy i plagioklazów.

Występowanie

Tworzą najczęściej niewielkie enklawy w obrębie skał gabroidowych, granodiorytów i tonalitów. Rzadzko diorytoidy tworzą pnie wulkaniczne, lakkolity i dajki (Majerowicz & Wierzchołowski 1990).

Bibliografia