Tomasz Bartuś

Tufy są skałami piroklastycznymi powstającymi na lądzie poza środowiskami wodnymi. Z reguły mają czerwonawe barwy i tekstury najczęściej psamitowe. Są skałami o złym stopniu selekcji wielkości ziarn. Brak w nich śladów laminacji. Ziarna nie były transportowane więc są zawsze nieobtoczone. Struktury mają bezładne i porowate, miarolityczne. Tak jak we wszystkich skałach piroklastycznych, w składzie mineralnym występują litoklasty, krystaloklasty, głównie skaleni i biotytu oraz fragmenty szkliwa wulkanicznego.

Tufity sa skałami podobnymi do tufów. To co je odróżnia to środowisko sedymentacji piroklastów i jego następstwa. Tufity tworzą się w środowisku wodnym. Falowanie powoduje, że ziarna w tufitach są z reguły znacznie lepiej wysortowane niż ma to miejsce w tufach. Występują w nich także strukrury warstwowania, a także allogeniczne, obtoczone ziarna kwarcu.

Ignimbryty są skałami piroklastycznymi podobnymi do skał wylewnych, np. trachitów, ryolitów czy dacytów. Wyróżnienie ich wymaga obserwacji terenowych oraz szczególowych badań petrograficznych. Powstają w trakcie erupcji wulkanicznych w wyniku spojenia piroklastów upłynnionym rozgrzanym popiołem wulkanicznym. Powstają podczas wyrzucania w powietrze lepkich law przy dużym ciśnieniu gazów wulkanicznych. Tworzą się wtedy tzw. chmury gorejące stanowiącymi mieszaninę piroklastów z gazami wulkanicznymi. Temperatury takich chmur sięgają początkowo 1000°C, zaś prędkość ich rozchodzenia po stokach wulkanów sięga 160 km/h (Bolewski & Parachoniak 1988). W praktyce wśród cech makroskopowych ignimbrytów należy wymienić wysoką twardość i spoistość skał. Skały są spieczone, masywne, zbite, trudne do obróbki (Fig. 5). W Sudetach permskie ignimbryty Gór Suchych pokrywają setki kilometrów kwadratowych.