Minerały skał metamorficznych i magmowych: chloryty

Home | dydaktyka | geologia | Minerały skał metamorficznych i magmowych: chloryty | chloryty

Minerały skał metamorficznych i magmowych: chloryty

Tomasz Bartuś

Chloryty (gr. chloros - jasnozielony) - minerał, będący mieszaniną glinokrzemianów, magnezu i żelaza, o barwie seledynowo-zielonkawej, perłowym połysku, tworzącym miękkie, łuseczkowate skupienia. Minerał ten należy do krzemianów warstwowych. Bywa zaliczany do minerałów ilastych.

CHLORYT

(Fe,Mg,Al)₆ [(OH)₂(Si,Al)₄O₁₀]

CECHY MAKROSKOPOWE:

Postać występowania: Układ jednoskośny. Występuje w skupieniach łuskowych, włóknistych, ziarnistych, zbitych, nerkowatych. Tworzy też naloty.
Pokrój kryształów: tworzy kryształy o pokroju blaszkowym, tabliczkowym, słupkowym o sześciobocznym zarysie.
Barwa: seledynowo-zielonkawa i zielona w różnych odcieniach czasami brązowa, fioletowa, biała.
Połysk: szklisty, jedwabisty.
Rysa: zielona do brązowej.
Twardość: 2–3.
Łupliwość: doskonała.
Gęstość: 2,6-3,3 g/cm³.
Inne cechy: Jest giętki, lecz nie sprężysty. Buduje szereg izomorficzny z minerałami o podobnym składzie. Tworzy zbliźniaczenia i pseudomorfozy.

WYSTĘPOWANIE

Minerał utworów metamorficznych, hydrotermalnych, pegmatytowych, skał osadowych i gleb. Minerał wskaźnikowy niskiego stadium metamorfizmu facji zieleńcowej. W trakcie przemian metamorficznych powstaje w wyniku procesu nazywanego chlorytyzacją. Polega on na przemianach minerałów ciemnych, t.j. oliwinów, piroksenów, amfiboli i biotytu w chloryt. Przemianom metamorficznym w ten minerał ulegają też minerały ilaste i glaukonit. Chloryty występują w typowych produktach tej facji - łupkach chlorytowych, fyllitach i zieleńcach. W Polsce skały te występują w jednostkach sudeckich: metamorfiku kłodzkim, metamorfiku Sudetów Wschodnich, metamorfiku Rudaw Janowickich, metamorfiku kaczawskim i izerskim. Chloryty mogą także powstawać z resztek pomagmowych albo w wyniku metasomatozy. Niektóre chloryty (np. szamozyt, turyngit) wykorzystywane są jako ubogie rudy żelaza.

Tomasz Bartuś